ปลูกมะนาววงบ่อซีเมนต์ 1 ปี ก็คืนทุนที่เชียงใหม่ ของ ธนวัฒน์ รัตนถาวร Self sufficient farm

ปลูกมะนาววงบ่อซีเมนต์ 1 ปี ก็คืนทุนที่เชียงใหม่ ของ ธนวัฒน์ รัตนถาวร Self sufficient farm

 “การปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์มีข้อดีตรงที่ผู้ปลูกสามารถที่จะควบคุมปัจจัยต่างๆได้ เช่น การใส่ปุ๋ย การใส่น้ำ ฯลฯ เพียงแต่ว่า ผู้ปลูกจำเป็นต้องมีความใส่ใจที่ดีเท่านั้น จึงประสบผลสำเร็จได้” นี่คือคำพูดของ คุณธนวัฒน์ รัตนถาวร เลขที่ 109 ม.3 ต.หนองหาร อ.สันทราย จ.เชียงใหม่ เป็นเกษตรกรตัวอย่างอีกรายหนึ่งที่ปลุกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ที่ จ.เชียงใหม่ และเก็บมะนาวขายในฤดูแล้งสามารถคืนทุนได้ภายใน 1 ปี

ปัจจุบันคุณธนวัฒน์ปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ประมาณ 170 วงบ่อ โดยปลูกพันธุ์ “แป้นรำไพ” มากที่สุด เนื่องจากมีจุดเด่นตรงน้ำหอม น้ำมาก เมล็ดน้อยหรือแทบจะไม่มีเมล็ด ทรงผลแป้น เปลือกบาง ติดผลดก เป็นที่ต้องการของตลาด สามารถเก็บผลจำหน่ายหลังติดผลอ่อนราว 3 เดือนครึ่ง – 4 เดือน แต่มีจุดอ่อนคือ พันธุ์ “พิจิตร 1 “ ที่มีจุดเด่นมากที่สุดที่ทนต่อโรคแคงเคอร์ เป็นมะนาวผลใหญ่ เปลือกค่อนข้างหนาและทนต่อการขนส่ง แต่มีจุดอ่อนตรงเมล็ดมาก ผลกลมและเก็บผลผลิตจำหน่ายหลังติดผลอ่อนราว 4 เดือน – 4 เดือนครึ่ง ซึ่งนานกว่าพันธุ์แป้นรำไพ

ระยะปลูกหรือระยะในการวางวงบ่อซีเมนต์ คุณธนวัฒน์จะใช้วิธีการวางวงบ่อแบบแถวเดี่ยว ระยะระหว่างต้น 3 เมตร และระยะระหว่างแถว 4 เมตร แต่หลังจากที่ลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ไปได้ราว 1 ปีเศษ คุณธนวัฒน์สรุปได้ว่าระยะปลุกที่ใช้ยังมีความห่างมากเกินไป และส่วนตัวคิดว่าถ้าใช้ระยะระหว่างต้น 3 เมตร และระยะระหว่างแถว 3 เมตร น่าจะเป็นระยะที่เหมาะสมกว่า อย่างไรก็ตามระยะลุกก็ขึ้นอยู่กับผู้ปลุกด้วยว่าจะมีพื้นที่หรือนาวทางการปฏิบัติงานอย่างไร

การเตรียมดินปลูก วิธีขิงคุณธนวัฒน์เมื่อวางวงบ่อ ตามระยะปลุกแล้วจะใช้รถไถติดโรตารี่ ตีพรวนดินข้างวงบ่อซีเมนต์ให้ร่วน 1-2 รอบ จากนั้นจะใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักหรือเศษวัสดุเกษตรที่หาได้โรยบนกองดินแล้วตีพรวนด้วยโรตารี่ให้คลุกเคล้าอีก 1 รอบ สุดท้ายหว่านด้วยปุ๋ยเคมีสูตร 12-24-12 ประมาณ 1-2 กำมือต่อวงบ่อ แล้วตีพรวนด้วยโรตารี่อีก 1 รอบ เป็นอันเสร็จการเตรียมดินปลูกจากนั้นตักดินใส่ในวงบ่อซีเมนต์ให้เต็มจนพูน ส่วนดินบริเวณข้างวงบ่อที่หายไปนั้น พื้นที่ก็จะมีลักษณะคล้ายๆ ยกร่องให้สูงจากผิวดินเดิมเล็กน้อย ทำให้เป็นที่ระบายน้ำหรือร่องระบายน้ำในตัว

หลังการปลูกมะนาวควรปักไม้หลักให้แก่ต้นมะนาวมัดยึดไม่ให้ต้นมะนาวโยกเมื่อถูกลมพัด และไม่ให้ระบบรากขาดซึ่งจะส่งผลให้ต้นมะนาวชะงักการเจริญเติบโต พร้อมกับการวางระบบน้ำ เช่น มินิสปริงเกลอร์ หรือหัวน้ำหยด ตามแต่สะดวกหรืองบประมาณที่มี เพราะน้ำเป็นหัวใจสำคัญอีกประการในการปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ผู้ปลูกต้องให้น้ำอย่างสม่ำเสมอเกือบทุกวันขึ้นอยู่กับสภาพอากาศ เพราะดินในวงบ่อฯ มีน้อยมักจะทำให้ดินแห้งเร็ว

ปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ 1 ปีแรก ก็คืนทุนแล้ว คุณธนวัฒน์เริ่มปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ในช่วงเดือนมีนาคม พ.ศ.2551 บำรุงและดูแลให้ต้นมะนาวมีความสมบูรณ์เต็มที่ พอเดือนตุลาคม พ.ศ.2551 หรือ หลังจากปลูกเพียง 8 เดือนเท่านั้น เมื่อใบมะนาวแก่มีสีเขียวเข้ม จึงเป็นจังหวะที่เหมาะแก่การบังคับทำให้มะนาวในวงบ่อฯ ออกดอก คุณธนวัฒน์จะอาศัยจังหวะที่มีฝนทิ้งช่วงในเดือนตุลาคมงดการให้น้ำแก่ต้นมะนาวประมาณ 4-5 วันแทนการใช้พลาสติกคลุมปากวงบ่อฯ เมื่อใบมะนาวเหี่ยวดูสลดจึงเริ่มให้น้ำอย่างเต็มที่ทุกๆวัน ต้นมะนาวก็จะสดชื่น ใบเต่งสด ไม่นานก็จะแตกใบอ่อนมาใหม่พร้อมกับการออกดอก ในการดูแลปฏิบัติก็เช่นเดียวกับ การปลูกมะนาวทั่วไป ที่จะต้องเอาใจใส่ศัตรูจำพวกเพลี้ยไฟ, ไร และโรคต่างๆ ฉีดบำรุงด้วยปุ๋ยและฮอร์โมนทางใบ ซึ่งจะเน้นปุ๋ยทางใบที่มีสูตรตัวหน้าสูง (ไนโตรเจน) เพื่อเป็นการเร่งการเจริญเติบโตของต้นและขยายขนาดของผลมะนาวเป็นหลัก

เคล็ดลับหนึ่งที่คุณธนวัฒน์ แนะนำในช่วงฤดูฝนหรือหน้ามะนาวปี หรือ มะนาวในฤดู ผู้ปลูกจะต้องใส่ใจเด็ดหรือตัดผลมะนาวที่เป็นภาระให้กับต้นมะนาวในวงบ่อซีเมนต์ ออกทิ้งให้หมดเตรียมต้นให้มีความสมบูรณ์มากที่สุด ผู้ปลูกควรตั้งใจให้มีมะนาวออกมาขายในช่วงฤดูแล้งเพียงครั้งเดียวพอ อย่าเสียดายผลที่ติดอยู่บนต้น หากต้นมะนาวของเราติดผลมากในช่วงมะนาวในฤดูซึ่งเป็นสาเหตุให้ต้นมะนาวขาดความพร้อมหรือต้นโทรมนั่นเอง ที่ผ่านมาคุณธนวัฒน์ เก็บผลมะนาวขายได้ตั้งแต่ราคาผลละ 1 บาทจนถึงราคาผลละ 6 บาท พบว่าการปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์บังคับให้ออกดอกในเดือนตุลาคม มีผลมะนาวขายในเดือนมีนาคม-พฤษภาคม ก็สามารถคืนทุนได้ใน 1 ปีแรกเท่านั้น และในปีถัดไปย่อยสร้างผลกำไรได้อย่างแน่นอน สำหรับการลงทุนปลูกมะนาวในวงบ่อซีเมนต์

ข้อดีของการปลูกมะนาวบนต้นตอ

1. ลำต้นแข็งแรงทนทานต่อสภาพแห้งแล้ง สู้ได้แม้จะเอาใจใส่น้อยก็ตาม เพราะมีระบบรากที่หากินเก่ง แม้จะเป็นดินลูกรังก็เจริญเติบโตได้ดีหรือในสภาพดินปนหิน

2.ลดการเกิดโรคแคงเคอร์ โรคนี้ถือเป็นโรคประจำตัวของมะนาว โดยเฉพาะถ้าปลูกด้วยกิ่งตอน ในช่วงปีแรกเกษตรกรต้องเฝ้าดูแลรักษาโรคนี้เพราะพันธุ์มะนาวแป้นจะอ่อนแอต่อโรคมาก แต่ว่าปลูกด้วยต้นตอส้มแล้วเอามะนาวแป้นมาเสียบ การเกิดโรคนี้ลดลงไปอย่างมาก ลดการใช้ยาป้องกันกำจัดโรคแคงเคอร์ไปได้มาก การใช้สารเคมีพ่นจาก 7-10 วัน อาจห่างเป็น 15 วันต่อครั้ง

3.ลดการใช้ไม้ค้ำช่วงติดผลดก หากปลูกด้วยกิ่งตอนจำเป็นต้องใช้ไม้ค้ำรอบทรงพุ่ม ถ้าคิดเป็นพื้นที่ 1 ไร่ ต้องใช้ไม้นับพันอันคิดเป็นเงิน 5,000 – 6,000 บาท หากปลูกด้วยกิ่งเปลี่ยนยอดแทบจะไม่ต้องใช้ไม้ค้ำเนื่องจากความแข็งแรงของกิ่งก้าน ทรงต้นสามารถแบ่งรับน้ำหนักผลมะนาวได้โดยมิต้องใช้ไม้ค้ำช่วย

4.บังคับออกนอกฤดูง่ายติดผลดก ต้นที่เปลี่ยนยอดจะขยันออกดอกอย่างเห็นได้ชัด โดยเกษตรกรเช็คข้อมูลได้ง่ายๆ โดยนำกิ่งมะนาวเสียบยอดไปปลูกแทรกในแถวมะนาวที่ปลูกด้วยกิ่งตอน ก็จะสังเกตได้ชัดว่าออกดอกง่ายกว่า สันนิษฐานว่าอาจเกิดจากระบบลำเลียงน้ำและอาหารอาจไม่สะดวกโดยเฉพาะตรงรอยต่อ ทำให้มีผลต่อการออกดอกง่ายขึ้น และบริเวณโคนที่เป็นตอต้นส้มเหนือพื้นดินจะทนต่อการใช้ยาฆ่าหญ้า หากฉีดพ่นโดนบ้างก็ไม่เป็นไร กรณีโคนต้นรกมากกำจัดวัชพืชไม่ทันจำเป็นต้องใช้ยาฆ่าหญ้าช่วยจะประหยัดแรงงานได้มาก